Nieuwenhagerheide, H. Hart van Jezuskerk
De kerk
De Heilig Hart van Jezuskerk in Nieuwenhagerheide (Landgraaf) is in 1919 gebouwd door aannemer Johan Vreuls naar een ontwerp van architect Jos Wielders (Sittard, 1883-1949). De pastorie uit 1917 gelegen aan de westzijde van de kerk is eveneens van architect Jos Wielders.
Het is een grote eenbeukige kruiskerk in een expressionistische stijl met enkele romaanse elementen. Het is het tweede en thans het oudste nog bestaande kerkontwerp van Jos Wielders. Voornamelijk opgetrokken in baksteen met een plint van Kunradersteen. De bakstenen werden geleverd door de Oranje Nassau II-mijn te Schaesberg. De spitsbogen voor de gewelven zijn gemaakt van gewapend beton bekleed met gele geglazuurde baksteen. Zadeldaken, overwegend gedekt door rode Hollandse pannen.
Lengte-as van zuid naar noord (= priesterkoor). Aan de voorzijde een zuidwestelijke klokkentoren uit 1924 met aan elke zijde een uurwerk en een zuidoostelijk klein klokkentorentje. Beide met een tentdak gedekt met leien. Aan de zuidgevel een rijtje van drie uitbouwsels onder zadeldaken. In het midden de doopkapel met aan weerszijden twee ingangsportalen.
De gevels zijn voorzien van tal van decoratieve elementen zoals siermetselwerk, gepleisterde topgevelvlakken en bakstenen omlijstingen van de rondramen met waterspuwers, die het gebouw een expressieve uitstraling geven.
De kruiskerk heeft een aanzienlijk koepelgewelf in de viering. Spitsbooggewelven in de transeptarmen, boven het priesterkoor en het zangkoor/oksaal. Boven het schip een kruisribgewelf. De gewelfribben hebben geel geglazuurde bakstenen. Door de toepassing van betonnen spitsbogen biedt het brede eenbeukige schip een onbelemmerd zicht op het altaar.
Een trapsgewijs in hoogte en breedte afnemend priesterkoor, uitlopend in een halfrond apsis.
De wandschilderingen in de apsis (1925) en de plafondschilderingen van de koepel en het schip zijn aangebracht door Jacques Verheyen (Echt, 1911-Sittard, 1989).
Volledige restauratie in de jaren 2002-2005.
Dichtstbijzijnde kolenmijn: de mijn Laura te Eygelshoven, productieperiode 1905-1968.
Rijksmonument nr 521672
De Ramen
De kerk heeft stalen spitsboogvensters en stalen ronde vensters voorzien van glas-in-loodramen. In zowel de oost- als de westgevel van het schip een groep van vijf in hoogte toenemende spitsboogvensters met glas-in-loodramen. Het middenraam, het hoogste, toont een afbeelding van een heilige. De ramen aan weerszijden tonen christelijke symbolen tegen een decoratieve achtergrond. Voor de oost- en westgevel van het transept geldt hetzelfde.
In het priesterkoor vier spitsboogvensters met voorstellingen van heiligen. De apsis heeft geen vensters. In de doopkapel een drielichtvenster, waarvan het middenraam de Doop in de Jordaan uitbeeldt.
De zes ronde vensters in de dagkapel onder in de toren hebben ramen met christelijke symbolen, evenals het ronde raam boven de toegangsdeur naar de bijsacristie.
Midden in de voorgevel op het oksaal/zangtribune een decoratief rozetraam met een metalen tracering in de vorm van een ster.
De spitsboogramen en het rozetraam zijn afkomstig uit het glasatelier dr. Heinrich Oidtmann te Linnich en geplaatst in 1925. De werkplaats stond toen onder leiding van Heinrich Oidtmann III (1888-1929). De maker van de rondramen met christelijke symbolen is onbekend. Waarschijnlijk ook van Heinrich Oidtmann uit 1925.
Bronnen:
Website Kerkgebouwen in Limburg
Website www.glasmalerei-ev-web.de van Forschungsstelle Glasmalerei des 20. Jahrhunderts/Limburg, Landgraaf-Nieuwenhagerheide
Regio-archief Sittard-Geleen: Jos Wielders, Bouwdossier 995, bestek 035
J. Born (red.) Monumenten te kijk gezet, Kerken in Landgraaf, serie: Kijk op Landgraaf 8, Heemkundevereniging Landgraaf, 2013
